Een pastor in een parochie zit tegenwoordig gevangen tussen van de ene kant een steeds groter territorium en van de andere kant het verlangen om dichter bij mensen te zijn.
Hoe zou de situatie er uitzien als de roeping van een diocesane priester niet zou zijn om aan het hoofd van een parochie te staan, benoemd op één plaats en ten dienste van de katholieken die vooral een beroep op hem doen voor sacramenten?
In Frankrijk vinden veel priesters in Frankrijk nieuwe inspiratie in een minder vastgelegde en minder omlijnde bediening. Ze trekken van dorp naar dorp – te voet, met de auto of zelfs met de caravan – om afgelegen gemeenschappen te bemoedigen. En op hun tochten worden ze soms “verrast door God”.
Parochie betekent ‘verblijf in een vreemd land’.
Er worden verschillende omschrijvingen gegeven aan de term “rondtrekkend priester”.
Sommigen hebben geen verantwoordelijkheid als pastoor. Dat is sinds 2015 het geval in Ariège in het zuidwesten van Occitanie. Deze priesters oefenen als volledige taak hun bediening rondreizend uit in hun bisdom. Ze helpen onder meer hun medebroeders in parochies die hen vertellen waar er mensen zijn die behoefte hebben aan contact met hen.
Andere priesters kiezen ervoor om gedurende een korte periode ambulante pastorale zorg te verlenen, vooral in de zomer.
En dan zijn er ook nog die zich aansluiten bij rondreizende lekenteams op evangelisatie-missies.
Sinds eind 2019 is dat het geval voor pastor Vincent Di Lizia, een priester van het aartsbisdom Reims in het noordoosten van Frankrijk. Hij maakt deel uit van een zevenkoppig missionair team dat wordt ondersteund door het aartsbisdom. Dit team heeft al vier missies gerealiseerd en de komende maanden staan er nog zes gepland.
“Tegenwoordig zijn we vergeten dat het woord ‘parochie’ is afgeleid van het Griekse ‘paroikia’ of ‘verblijf in een vreemd land’. En we hebben er iets van gemaakt dat gesetteld is en onveranderlijk”, betreurt pater Di Lizia.
‘Als Jezus’ zijn leerlingen ergens toe geroepen had, dan was het om hen uit te zenden!’
Pastor Jean-Paul Russeil onderstreept dit. Hij is vicaris-generaal van het aartsbisdom Poitiers en een expert op het gebied van rondtrekkende priesters. Het aartsbisdom hield in 2003 een synode en rondreizen was een van de aandachtspunten. Het is een terugkerend thema geworden, ook al heeft Poitiers sinds 2008 geen “rondtrekkende priesters” meer.
“Wat priesters volgens Vaticanum II kenmerkt, is de apostolische zending bij de wijding”, zegt pastor Russeil. ‘Het ,,Decreet over de bediening en het leven van de priesters “ van het concilie nodigt ons uit om priester te zijn op de manier van de apostelen, en verankert onze bediening in deze woorden van Johannes:’ Zoals de Vader mij heeft gezonden, zend ik jullie ‘, “
Twee ervaringen verbinden
Is het in de evangeliën niet Jezus zelf die “geen steen heeft om zijn hoofd op te leggen?”
“Rondreizend zijn is getuigen dat het menselijk leven niet alleen draait om nut, of om een vorm van hamsteren en bezitten”, vervolgt pastor Russeil. Hij is ervan overtuigd dat het essentieel is om “diepe spirituele bronnen” te zoeken voor deze reis. Het is niet alleen een antwoord op ‘het priestertekort’ en op het teruglopend aantal praktiserende katholieken, maar dit initiatief geeft ook een missionaire impuls aan geloofsgemeenschappen.
Francis Manoukian, oprichter van het Emmanuel Itinerant Missionary Team (EMI), betreurt het dat “het priesterschap is gereduceerd tot het pastorale aspect en dat de missie is vergeten”. Hij is van mening dat deze twee modellen altijd in wederzijdse aanvulling met elkaar zijn verbonden.
“Tot de jaren vijftig vond de parochiële pastorale zorg aanvulling door missies die door bezoekende predikers werden verzorgd. Het zou goed zijn om deze twee ervaringen met elkaar te blijven verbinden, want de een kan niet zonder de ander”, zegt hij.
Nauwkeurige regels
Het leven van een rondtrekkende priester bestaat uit het onverwachte, maar kan ook niet zonder precieze regels.
Pastor Manoukian heeft een methode opgezet om de parochies die hij bezoekt te helpen bij het creëren van hun eigen missie. Dat is “echt werk met een pastorale en theologische dimensie” stelt hij. Hij zelf is voortdurend onderweg, maar ziet zichzelf niet als een “troubadour met gitaar”.
Bovenal, zegt hij, is hij als reiziger in staat om katholieken die hij ontmoet te helpen “een beetje los te komen van die vaste levenspatronen” en “niet in hokjes opgesloten te raken”.
Pastor Paul de Tinguy is een jonge priester uit het bisdom Saint-Flour in het zuiden van centraal Frankrijk. Afgelopen zomer maakte hij rondreis mee toen hij in toog in een karavaan naar drie van de elf dorpen van zijn parochie reisde.
Hij vierde elke dag de mis in grotendeels verlaten kerken. Hij ruimde sacristieën op en maakte eucharistische aanbidding mogelijk. Maar bovenal ging het hem er om mensen uit deze dorpen te ontmoeten en onderlinge ontmoetingen tussen hen te organiseren.
“De priester die drie dagen in een dorp doorbrengt, dat is niet degene die moed betoont, maar dat mag je wel zeggen van de mensen die er al jaren wonen en de christelijke gemeenschap elke dag in leven houden.”
bron: La Croix International
