De Nederlandse bisschoppen hebben de samenvatting die zij gemaakt hebben van de verschillende rapporten van de diocesen en talrijke katholieke organisatie gepubliceerd.
U kunt die samenvatting hier lezen.
We brengen hier de conclusies die de bisschoppen uit de rapporten trekken omdat ze direct van betekenis (kunnen) zijn voor de gang van zaken in de geloofsgemeenschappen en de parochie.
2 CONCLUSIES
2.1 Communio
• Velen vinden dat het delen van het geloof fundamenteel is in het samen op weg zijn in de Kerk als
communio.
• Er is een groot verlangen naar communio, naar gemeenschap met elkaar en met de Heer. De plaatselijke gemeenschap wordt als zeer belangrijk ervaren. Daar komen de gelovigen samen, ontmoeten ze God in de viering, zetten ze zich in voor de gemeenschap en zien ze om naar elkaar.
• Communio vraagt om dialoog. Dialoog bevordert en brengt het gemeenschap-zijn tot uiting.
• Van meerdere kerkplekken één parochie maken is moeilijk. Men voelt minder de onderlinge betrokkenheid. Samen Eucharistie vieren zonder aan gemeenschapsopbouw te werken wordt als onvoldoende ervaren. Men mist de vertrouwdheid, de pastorale nabijheid.
• Priesters, diakens en pastorale werkers staan voor parochianen enerzijds dichterbij dan vroeger,
maar anderzijds zijn ze ook ver weg door het regionaal werken. Het teruglopend aantal priesters,
diakens en catechisten is een zorg die velen ervaren, zowel voor de mogelijkheid om voldoende
toegang tot de vieringen te hebben als voor wat betreft de pastorale nabijheid.
• Communio in de Kerk betreft niet alleen de parochiegemeenschappen, maar ook de onderlinge
band op diocesaan en wereldniveau.
2.2 Participatio
• Er zijn grote verschillen tussen parochianen onderling in de manier waarop zij hun geloof beleven:
de een beleeft die vooral in het onderling contact, terwijl het voor de ander vooral gaat om de
viering van de sacramenten.
• Enerzijds gaat er een grote kracht uit van vrijwilligers die een hechte band hebben en al jaren met
elkaar samenwerken. Anderzijds is er de ervaring dat dit nieuwkomers en vernieuwingen kan uitsluiten, terwijl de Geest vraagt om alle mensen die zich geroepen voelen toe te laten.
• Uit de synodale gesprekken constateren we een groot verlangen naar een Kerk, geïnspireerd door
het woord van God, waarin oog en oor is voor de individuele mens, voor de zorgen en noden in de
wereld, waarin alle gelovigen worden gehoord.
• Een dienende inzet van de Kerk spreekt velen aan en hoort bij het wezen van de Kerk.
• Velen verlangen naar een Kerk die de roeping van alle leden wekt en ondersteunt, en een verbinding legt met het leven van vandaag.
• Gelijkwaardigheid van vrouwen en mannen in het dragen van verantwoordelijkheid in de Kerk
wordt door velen als belangrijk gezien voor de geloofwaardigheid van de boodschap die de Kerk
uitdraagt.
2.3 Missio
• In de gesprekken werd duidelijk dat we niet kunnen spreken over missie naar buiten zonder het
ook te hebben over missie naar binnen.
• Missie wordt omschreven als: treden in het voetspoor van Jezus, omzien naar elkaar, niemand
buitensluiten, geloven vanuit het hart en klaar staan voor anderen.
• Door terug te gaan naar de kern van het geloof, kunnen we iets voor de maatschappij betekenen.
• De eerste stap in de missie van de Kerk en de gelovigen is de vriendelijkheid. "Uw vriendelijkheid
moet bij alle mensen bekend zijn, de Heer is nabij."
• Een gemeenschap die bidt is missionair. Gebed en missionaire actie lopen in elkaar over.
• Gelovigen vragen expliciet om medeverantwoordelijk gemaakt te worden bij het uitdragen van het
geloof, missionair en in dialoog met anderen. Voor het herkennen van de eigen roeping en het
uitvoeren van de zending is gesprek en samen bidden belangrijk.
• Geloofsvorming is belangrijk. Dit geldt op alle niveaus: ouders hebben hulp nodig bij de geloofsopvoeding van hun kinderen; kinderen en jongeren hebben catechese en pastorale vorming nodig;
leerkrachten op scholen hebben materiaal en ondersteuning nodig.
2.4 Manier van leven
Synodaliteit is een manier van leven en handelen die zich realiseert door het gezamenlijk beluisteren
van het Woord en het samen vieren van de Eucharistie. Het gaat om een manier van kerk-zijn in de
geschiedenis, een traditie die zich voortdurend vernieuwd. De leden van de Kerk hebben steeds behoefte aan bekering. Bekering vereist een spirituele houding. De spiritualiteit geeft een ziel aan het
instituut.
➢ Synodaliteit is een spiritueel proces dat gepromoot moet worden aan de basis, in lokale kerken en
op alle niveaus. Het is een manier van leven die de samenwerking van allen ondersteunt en ontwikkelt.
2.5 Luisteren naar elkaar
Samen-op-weg-zijn vraagt om een verandering van houding: van het individuele naar het gemeenschappelijke, van de kleine (parochie)gemeenschap naar de wereldkerk. Een uitdaging voor het vervolgproces is om deze blik op het grote geheel van de kerkgemeenschap steeds verder te openen: van
geloofsgemeenschap naar parochiegemeenschap naar wereldkerk. Om zo over de toekomst van de
Kerk te spreken vraagt een veranderende houding van het ‘ik’ naar het ‘wij’. De synodale weg nodigt
uit om te luisteren. Dat luisteren betreft de hele gemeenschap: elk lid van de gemeenschap luistert
naar de gehele gemeenschap, juist ook naar de stem van hen naar wie vaak niet geluisterd wordt. Het
open luisteren naar elkaar is een weldadig resultaat van dit proces. Uit de gesprekken bleek dat er een
grote bron van inspiratie en creativiteit is bij de nieuwe generatie. Men vraagt dat te laten groeien en
bloeien en dan zullen we er uiteindelijk de vruchten van plukken.
➢ Horen en gehoord worden, zonder oordeel of veroordeling: een luisterende gemeenschap.
2.6 Luisteren naar de Geest
Velen zien de synodale methode als een vruchtbaar instrument om over allerlei moeilijkheden met
elkaar in dialoog te gaan en in de ontmoeting met elkaar zich te laten inspireren en bemoedigen door
de Heilige Geest. Luister naar de Heilige Geest! Daar is een spirituele houding voor nodig, geloof en
vertrouwen in God verankerd in gebed en Eucharistie.
➢ Durf de Geest te laten waaien, heb daar vertrouwen in. Durf daarin ook los te laten.
2.7 Oproep tot verandering
Synodaliteit is een oproep om te veranderen binnen een Kerk in beweging, luisterend naar de Geest.
Velen hunkeren naar nieuwe vormen en nieuwe wegen. Het gaat ook om een mentaliteitsverandering
waardoor oude denkpatronen worden verlaten en men zich instelt op de Kerk van de toekomst die
gemeenschap en missionair zal zijn en veel meer een samenwerken zal zijn als één gemeenschap in
dienst van het Evangelie.
➢ De weg naar nieuwe vormen komt tot stand in gesprekken, ontmoeting en uitwisseling.
2.8 Leiderschap
Om synodaliteit op alle niveaus waar te maken zijn er leiders nodig die dat kunnen begeleiden met
persoonlijke, pastorale aandacht en empathie voor parochianen. Er zijn leiders nodig die mensen inzetten op hun kennis en kunde en hen inspireren.
➢ Nodig is leiderschap in samenwerking, horizontaal.
SAMEN VERDER
De gesprekken tijdens de diocesane fase van het synodaal proces maakten veel los en leverden belangrijk materiaal op om het geloof in de parochies, werkgroepen, organisaties, enz. te verdiepen en
vorm te geven. Wat betekenen de woorden van Jezus voor mijn leven, voor onze gemeenschap, voor
onze Kerk?
De sleutelwoorden communio, participatio en missio houden een belangrijke opdracht in als het gaat
om de vitaliteit van de Kerk in de wereld van vandaag.
Ook na de afsluiting van de diocesane fase van het synodaal proces zullen veel parochies en groepen
de gesprekken voortzetten om het geloof dat ons drijft bij elkaar aan te wakkeren, geïnspireerd door
wat de Geest ons zegt.
Christus heeft zijn hand op ieder van ons gelegd. Dat vormt het geestelijk fundament om elkaar vast
te houden, te accepteren en een gemeenschap van geloof en liefde te bouwen.
In alle verscheidenheid zijn wij, in de kracht van Gods Geest, samen op weg om het Evangelie van Jezus
Christus zichtbaar te maken in de wereld van vandaag.
U kunt via deze link de verschillende diocesane rapporten bekijken.