Onder de 'extra informatie > historie' plaatsen we een mooi artikel over de geschiedenis van katholiek Soest. Een passende aanvulling op de historische informatie. Lees dit artikel
Soester Kerkgeschiedenis
door René van Hal in het Soester Venster (KBO)
- Petrus en Paulus en hun verbondenheid met Soest
door René van HalWanneer je vanaf de Oude Kerk richting Station Soestdijk fietst tref je vlak voor de rotonde bij de Dalweg, langs de Steenhoffstraat een beeldengroep aan voor de ingang van De Sleutel. Het zijn de apostelen Petrus en Paulus. Petrus met in zijn hand de sleutel en Paulus die zijn hand op steekt en ons vraagt op te letten. De beelden vormen natuurlijk een relatie met de naastgelegen Petrus en Pauluskerk, waar in de maand september jl. werd gevierd dat deze 50 jaar geleden werd gebouwd.
De verbondenheid van de apostelen Petrus en Paulus met Soest gaat echter al eeuwen terug. In deze bijdrage blikken we terug op meer dan 660 jaar historie.Eerste katholieke kerk in Soest met als patronen Petrus en PaulusRond 1350 werd in Soest de eerste katholieke kerk gebouwd op de plek waar nu de Oude Kerk staat. Deze kerk, vermoedelijk alleen een schip dus nog zonder toren, werd gewijd aan de apostelen Petrus en Paulus en stond op een wat hogere plek in de huidige Kerkebuurt om het gebouw te vrijwaren van wateroverlast. Het water van de Zuiderzee bereikte bij storm delen van Soest. De supervisie over deze kerk en vele andere kerken in de regio berustte bij de Benedictijner Abdij (Utrecht/ Leusden).
In zowel 1356 als 1481 is Soest en ook de kerk in de strijd tussen de bisschoppen van Utrecht en de Graven van Holland platgebrand.
In 1482 is gestart met de bouw van een nieuwe katholieke kerk in Soest. Dit keer met een toren. Ook deze kerk was gewijd aan de beide apostelen.Wat nu niet meer te zien is, bevatte die kerk zoals gebruikelijk in de katholieke kerken verschillende beelden, waaronder die van de apostelen Petrus en Paulus. De inwoners van Soest hebben in de aanloop naar de Reformatie deze beelden al uit de kerk verwijderd en opgeborgen op een veilige plek onder de toren. Bij de restauratie van de Oude Kerk in 1905 werden deze beelden teruggevonden en overgebracht naar het Rijksmuseum in Amsterdam. De onderhoudsstaat van deze beelden is echter zo teer dat ze niet meer tentoongesteld kunnen worden. Wel zijn de beelden recent nog gefotografeerd en is er een unieke fotocollectie van samengesteld die op gezette tijden wordt gepresenteerd (zoals tijdens de Open Monumentendagen in 2018 en 2019). Op Kerstavond 1580 is op last van de Staten van Utrecht deze kerk onttrokken aan de katholieke erediensten.
Van 1580 tot 1853
In de eeuwen na de Reformatie zijn de inwoners van Soest "katholiek" gebleven en hebben hun vieringen op diverse plekken in het dorp gehouden. Daarbij werd gebruik gemaakt van rondreizende priesters
die de vieringen celebreerden. Dat gebeurde vaak in een schuur bij een boerderij. De meeste parochianen waren in die tijd nl. agrariërs.
Het was zeker in die eeuwen een "arme" gemeenschap, die weinig te verteren had. Daarom ook dat de teerdagen van het Gilde zo uitbundig werden gevierd omdat dit het enige moment was dat er "vlees" werd gegeten. Rond 1692, toen in Soest weer een pastoor (Johannes van Hagen) actief was is een eerste eenvoudig godshuis ingericht in een bestaande opstal. In 1756 werd dit uitgebouwd tot een kerkje en in 1836 zelfs van een torentje voorzien. Ook toen waren Petrus en Paulus de patronen van de Soester katholieke gemeenschap.
1853 Bouw nieuwe Petrus en Pauluskerk
In 1851 werd Mgr. Willem Steenhoffbenoemd tot pastoor in Soest.
Dat gebeurde in een periode dat er weer katholieke kerken in NoordNederland gebouwd mochten worden. De overheid bemoeide zich echter wel zeer indringend met de bouw van deze kerken omdat zij voor elk ontwerp eerst toestemming gaven alvorens dit gebouwd mocht worden. In veel gevallen was ook het bouwontwerp er een dat mede door hen werd vormgegeven. In die tijd zijn veel zgn. Waterstaatskerken gebouwd, waarbij de overheid ook medefinancier was. Voor Soest gold dat niet, want pastoor Steenhoff wist in zijn eerste jaar in onze gemeente na het presenteren van zijn plannen in 2 weekenden 30.000 gulden te vergaren, voldoende om de kerk te bouwen. Dat gaf hem ook de gelegenheid er een Italiaans accent aan te geven. Hij had nl. zijn priesteropleiding in Rome gevolgd en was aldaar priester gewijd. Ook deze kerk werd gewijd aan de apostelen Petrus en Paulus. Aan de voorgevel aan de zijde van het Kerkplein prijken ook nu nog hun beeltenissen. De nieuwe kerk werd in 1853 in gebruik genomen. Bij deze beelden is in het latijn de volgende tekst aangebracht: "Ter verheerlijking van de prins der apostelen (Sint Petrus) als ook de leraar der heidenen (Sint Paulus) aan Christus Verlosser, De katholieke bevolking van Soest. "Pastoor Willem Steenhoff
Alhoewel Willem Steenhoff eigenlijk een wetenschapper was, die ook jarenlang als hoogleraar aan het seminarie in Warmond verbonden is geweest, lag zijn hart toch bij de zielzorg. Vandaar ook zijn overstap naar en benoeming in Soest. Hij wist de parochie vanaf 1851 met zo'n 2900 zielen tot bloei te brengen. Hij liet niet alleen een kerk bouwen, maar was ook de man achter de komst van de Zusters van Onze Lieve Vrouw van Amersfoort naar Soest voor onderwijs en ouderenzorg en tevens de bouw van het Sint Jozefgesticht (1868), de bouw van de Bonifaciusschool (1871) als eerste fase van het latere Sint
Jozef gebouw, maar ook de inrichting en uitbouw van het Kerkhof aan de Dalweg met het nog steeds bestaande poortgebouw (1876).
Hij overleed op 64jarige leeftijd op Tweede Kerstdag 1880 en heeft veel voor de Soester (katholieke) gemeenschap betekend. Naar hem is ook in 1911 de huidige Steenhoffstraat genoemd.
1969 Nieuwbouw Petrus en Pauluskerk
Na veel discussie en voorbereiding is in 1968 de uit 1853 stammende kerk afgebroken. Alleen de toren ( eigenlijk verhoogde voorgevel) is blijven staan. Op de fundamenten is een nieuwe kerk gebouwd welke in 2002 is uitgebreid met een Stiltecentrum en in 2011 met Ontmoetingscentrum De Sleutel. Bij de ingang van beide hiervoor genoemde uitbreidingen staat de beeldengroep Petrus en Paulus. Deze beeldengroep is gemaakt door Zuster Marie-José van der Lee, een van de Zusters Augustinessen van Sint Monica die haar atelier had in het klooster van De Stad Gods langs de weg van Baarn naar Hilversum.
De beeldengroep was ontworpen en gemaakt voor een van de kerken in Haarlem. Daarbij zijn de beelden gegoten door de firma Joosten die jarenlang in Soest aan de Smitsweg een bronsgieterij had. Nadat de beelden in Haarlem plaats moesten maken zijn deze begin van deze eeuw in Soest terecht gekomen en hebben een opvallende plaats bij de Petrus en Pauluskerk gekregen.
Commentaren op James Mallon: Als God renoveert
In het parochieblad M&M nr.6 wordt aandacht besteed aan het boek "Als God renoveert", uitgegeven door Adveniat waarvan Leo Fijen directeur is.
Ook wordt daar aangekondigd een parochiedag op 30 november voor alle locatieraden en pastoraatgroepen.
Het is nuttig om in dit verband ook kennis te nemen van reacties die op dit boek zijn gekomen.
U kunt ze hier lezen:
https://www.deroerom.nl/pagina/5714/kritiek_van_borgman_op_het_boek:&highlight=mallon
https://www.deroerom.nl/pagina/5978/renoveert_god_echt__kritische_ge&highlight=mallon
https://www.deroerom.nl/pagina/6088/nog_eens:_als_god_renoveert
Pius Lezing door Mgr. de Korte
Al 132 jaar presenteert de Pius Almanak de katholieke wereld in alle geledingen, over de volle breedte en met soms verrassende verdieping en vergezichten. Alleen al om die reden is de Pius Almanak nog steeds bij de tijd. Deze bijzondere uitgave is veel meer dan een reliek uit het verleden, want de Almanak laat in de nieuwste uitgave ook zien waar katholieken op een eigentijdse wijze present zijn in de samenleving.
Aan de adressen en thema’s, aan de categorieën en onderdelen is niet altijd af te lezen hoe katholieke wereld nog steeds op relevante manier inspeelt op de behoeften en noden van de samenleving in deze tijd. Omdat we er naar streven dat de Almanak ook de meest recente voorbeelden van katholieke presentie toont, gaan we een rubriek toevoegen aan de Pius: inspirerende voorbeelden van kerken, parochies en congregaties die rond diaconie, catechese en liturgie nieuwe succesverhalen schrijven. En dat succes zit lang niet altijd in aantallen, maar wel in zichtbare dienstbaarheid en verbinding.
Precies hierover zal mgr. dr. Gerard de Korte op 29 november de Pius-lezing houden, in de Paaskerk aan de Oude Utrechtseweg in Baarn om 15.30 uur. Deze lezing zal worden ondersteund door mensen uit het veld die concreet vertellen hoe zij vanuit de katholieke identiteit de samenleving nieuwe impulsen geven. Voor ieder die als bestuurder op lokaal of regionaal niveau betrokken is bij geloof en kerk, wordt dit een bijeenkomst die inspiratie zal geven.
U bent van harte welkom bij deze lezing die voorafgaat aan de presentatie van de nieuwe Almanak. We willen graag weten of u bij deze presentatie en lezing wilt zijn. Via onderstaand strookje kunt u zich opgeven. Opgeven kan via info@adveniat.nl
Info-avond Eerste Communie 14 november a.s. Soest/Soesterberg
Eerste communie infoavond voor Soest en Soesterberg
Op donderdag 14 november is er om 20.00 uur een informatie avond in De Sleutel over de Eerste Heilige Communie. Ouders van kinderen die in groep vier of hoger zitten zijn hier van harte welkom.
Op deze avond zullen we enerzijds spreken over de betekenis van de eucharistie en de voorbereidingen op de eerste communie voor de kinderen en de ouders.
Anderzijds zullen we alvast wat praktische informatie verschaffen aan de ouders die al zeker weten dat hun dochter of zoon mee wil doen met de voorbereidingen voor dit feest in mei. Van harte welkom!
Opgave zou fijn zijn: communieWS@marthamaria.nl
Namens de werkgroep Eerste Communie Liesbeth Scheffer
Torenlezing op 29 oktober in Oude Kerk
"Geschiedenis, religie en kunst" Torenlezing van Wim de Kam
Geschiedenis, religie en beeldende kunst. Wim de Kam gaat er alles over vertellen in de Torenlezing.Het is volgens hem opmerkelijk hoe religie en kunst elkaar kunnen
raken. ,,En zo creaties leveren die ons raken. Menig hart huilde bij de brand in de Notre Dame”, aldus De Kam die ook ingaat op hoe religieuze gevoelens kunnen aanzetten tot vernietiging van kunst. De beeldenstorm is een aansprekend voorbeeld.
Belicht wordt hoe geloofsgemeenschappen met elkaar en met de kunst zijn omgegaan, maar vooral ook hoe de gelovigen hierin stonden ten opzichte van elkaar. De focus
ligt op Soest, maar de ontwikkelingen kunnen niet los gezien worden van een ander en soms groter verband.
De lezing wordt aangeboden door de werkgroep Cursus & Coaching, een samenwerkingsverband van PG- en RK-Soest.
Dinsdag 29 oktober, Oude Kerk, Torenstraat 1, 20.00 uur (19.40 uur koffie).
Vrijwillige bijdrage welkom.
Ellen Hogema vindt nieuwe uitdaging
Helaas voor ons heeft Ellen Hogema, medewerker diaconie, een nieuwe uitdaging gevonden bij de Stichting KIM per 1 januari. Ellen is al sinds langere tijd in dienst als medewerker diaconie bij de Onze Lieve Vrouw van Amersfoort, en sinds de fusie van de pastorale teams ook in onze parochie. Vooral de vrijwilligers die op het diaconale vlak werken hebben kennis met haar kunnen maken. Een bevlogen vrouw met verstand van zaken én het diaconale hart op de goede plaats. We zullen haar missen en zijn stiekem een beetje jaloers op de stichting KIM. We beraden ons op een juiste invulling van de pastorale diaconale zorg en wensen Ellen veel succes in haar nieuwe uitdaging.
Rome-Reformatieberaad geeft brochure over rechtvaardiging en heiliging uit
‘Protestantse en Rooms-Katholieke christenen delen veel. We delen de overtuiging dat we geraakt en gezonden zijn. En we delen het verlangen om goed te leven als mensen van geloof.’ Dit staat in een nieuwe brochure met de titel ‘Geraakt en Gezonden’ van het Rome-Reformatieberaad.
Bij gelegenheid van Hervormingsdag en Allerheiligen publiceert het Rome-Reformatieberaad van de Protestantse en Rooms-Katholieke Kerk een brochure voor persoonlijke reflectie en ter bevordering van het gesprek over leven en geloof in parochie en gemeente. Deze nieuwe tekst is de vrucht van een gezamenlijke studiedag over de thema’s rechtvaardiging en heiliging.
Het Rome-Reformatieberaad van de Protestantse en Rooms-Katholieke Kerk werd in 2015 opgericht ten behoeve van de oecumenische herdenking van de Reformatie. Het beraad bespreekt onderwerpen die in de oecumenische dialogen tussen de kerken aan de orde zijn en biedt daarover impulsteksten aan voor persoonlijke reflectie en bespreking in gemeente en parochie.
De leden van het beraad zijn mgr. Hans van den Hende, bisschop van Rotterdam; mgr. Gerard de Korte, bisschop van ’s Hertogenbosch; ds. René de Reuver, scriba van de Protestantse Kerk in Nederland; ds. Andreas Wöhle, president van de Evangelisch-Lutherse Synode in de Protestantse Kerk in Nederland; ds. Nynke Dijkstra, beleidsmedewerker scriba PKN, Geert van Dartel, secretaris Katholieke Vereniging voor Oecumene.
Bestellen
Gedrukte exemplaren kunnen á € 0,25 per stuk plus verzendkosten besteld worden via secretariaat@oecumene.nl De digitale versie van deze brochure kan gratis gedownload worden van de websites www.rkkerk.nl, www.pkn.nl, www.raadvankerken.nl en www.oecumene.nl.
Maria Koningin is dankbaar
Zo opende de Baarnsche Courant op 7 oktober een artikel over de terugblik van het 60 jarig jubileum van de gemeenschap.
Een prima weergave van een fantastisch feest in dubbel opzicht. Op zondag 6 oktober hebben we met meer dan 250 mensen een prachtige H.Mis gevierd met pastor Frans Zwarts aan wie onze gemeenschap zo veel heeft te danken. Het gaf ook een warm gevoel dat er veel mensen van andere locaties van onze parochie hebben meegevierd. Er zijn toch bruggen tussen de negen eilanden op belangrijke en mooie momenten. De verdere dag was een prachtig feest met vele blije gezichten. Genoten van en gelachen om een bijzonder sprookje over 60 jaar Maria Koningin, verteld door Abe de verteller. Met vele leuke ontmoetingen en vrolijke muziek kijken we terug op deze dag.
Minstens zo belangrijk was dat het resultaat van het tweede doel van ons jubileum. Er was een boeken- en cadeaumarkt georganiseerd om hulp te kunnen bieden aan de grote noden in de vluchtelingenkampen op Lesbos en Samos. Samen met het opbrengst van de collecte is er meer dan € 2200 overgemaakt naar de stichting Bootvluchteling en Samosvolonteers.
Gesterkt door dit feest hebben en houden we vertrouwen in de toekomst.
Misdienaars gezocht in Soest en Soesterberg
Je hebt ze misschien wel eens aan het werk gezien. Misdienaars. Ze zijn er van alle leeftijden, jong en oud, maar we hebben er wel een paar te weinig. Daarom zijn we op zoek naar jou. Vind jij het leuk om de pastor te helpen, om de bel te laten rinkelen, om het gezellig te maken in de kerk? Dan ben jij onze man of vrouw.
Pastor Mauricio geeft je samen met een paar anderen een heuse misdienaars training op zaterdag 7 december en zaterdag 14 december. Meld je snel aan, dan maken we er twee heel gezellige middagen van.
Ouders zijn ook welkom voor deze training. Als ze meekijken, weten ze wat er van de misdienaars verwacht worden en kunnen ze de vragen van hun kinderen beantwoorden.
We zijn ook nog op zoek naar iemand die de begeleiding van de misdienaars op zich wil nemen. Dat hoeft natuurlijk helemaal geen ouder te zijn. We zoeken vooral iemand die de kinderen op weg helpt en aanspreekpunt wil zijn voor kinderen en pastores.