Dit jaar kunnen we helaas niet samen zingen. Daarom hebben twee families van de Maria Koningin-gemeenschap drie kleine filmpjes opgenomen. Zij zingen hun lievelingsliederen voor de Goede Week en lezen gedichten uit de bundel “Van woestijn tot heden” van Cecile Maagdenberg. Wij hopen dat u thuis van harte zult meezingen.
Witte Donderdag:
Goede vrijdag:
Pasen!
De Tenebrae-dienst en/of de Klaagliederen van Jeremiah inspireerden door de eeuwen heen
componisten. Een verkenning van de 16de tot de 21ste eeuw.
Donkere Metten of Treurmetten (in het Latijn Officium Tenebrarum of kortweg Tenebrae
genoemd) verwijzen naar de Metten of Lezingendienst van Witte Donderdag, Goede Vrijdag
en Stille Zaterdag. De Tenebrae verbinden het lijden van het volk Israël met de passie van
Christus en roepen de toehoorders op om zich tijdens het Paastriduüm in te leven in een
rouw- en bekeringsproces. Het boek Klaagliederen speelt – naast enkele Psalmen,
nieuwtestamentische lezingen en fragmenten uit preken van Augustinus – een centrale
rol in deze lezingendienst.
→ Lees ook 'Uit de diepte van de put riep ik Uw naam over het boek Klaagliederen'.
Tomás Luis de Victoria (1548-1611) werd geboren in Avila, net als zijn nog beroemdere
tijdgenote, Teresa van Avila. Op 17-jarige leeftijd startte hij een jezuïetenopleiding
te Rome, waar hij in contact kwam met de grote Italiaanse componisten van die tijd –
Palestrina was er één van. Na de publicatie van deze Tenebrae Responsories keerde
hij terug naar Madrid, waar hij nog zijn fabuleuze Requiem zou componeren.
Carlo Gesualdo (1566-1613) publiceerde in 1611 een collectie van 29 korte stukjes:
Responsoria et alia ad Officium Hebdomadae Sanctae spectantia. Telkens 9 stukjes
voor Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Stille Zaterdag, met een psalm en
een hymn als toemaatje.
Couperin (1668-1733) componeerde typisch Franse Leçons de Ténèbres. Niet voor koor,
maar voor twee zangstemmen, bescheiden begeleid door twee violen en basso continuo.
Heel wat Franse componisten deden het hem voor of na, onder hen Charpentier, Gilles
en Delalande. Een fragment van Couperins Leçons dook op in de geliefde muziekfilm
Tous les matins du monde.
Grote stilte in de 19de eeuw: de Klaagliederen konden geen enkele noemenswaardige
componist bekoren tot een compositie die sterker was dan de vergetelheid der jaren.
Het was zelfs wachten tot 1942, toen de Oostenrijker Ernst Krenek dit koorwerk schreef.
Krenek was een Oostenrijker die al snel in ongenade viel van het naziregime en naar
Amerika verhuisde. Opmerkelijk detail: volgens biografen was het nooit de bedoeling
dat dit werk werd uitgevoerd en schreef Krenek het eerder als een soort therapie.
Zelfde jaar, ook in de Verenigde Staten: de 24-jarige Leonard Bernstein (1918-1990)
haast zich om zijn eerste symfonie klaar te krijgen tegen 31 december – de deadline
om ze in te sturen voor een prestigieuze compositiewedstrijd. In het derde deel
gebruikt hij een Hebreeuws fragment uit de Klaagzangen van Jeremiah. De wedstrijd
zal hij niet winnen, maar de symfonie wordt een groot succes. Uiteindelijk zal Bernstein
vooral naam maken als dirigent en werden zijn composities minder belangrijk gevonden.
Dat laatste zou hem altijd blijven frustreren.
Osvaldo Golijov (°1960) wordt geboren in Argentinië maar woont en werkt al een tijd in de
Verenigde Staten. Op zijn repertoire ook (toegankelijke) religieuze muziek,
zoals een Lucaspassie. Hij gaf de naam Tenebrae aan een compositie voor strijkkwartet,
waarin hij twee uiteenlopende ervaringen verwerkte. De eerste is een bezoek aan Israël,
waar het Palestijns conflict op dat moment gewelddadig oplaaide. Het tweede was toen
hij amper een week later met zijn 5-jarige zoon het planetarium in New York bezocht.
Het resultaat is een kwartier onschuldige, soms meditatieve muziek met een onrustige ondertoon.
Anno Domini 2020
Dierbare zusters en broeders in Christus, beste jongeren en kinderen, Hoe oud bent u, of jij: 18?, of misschien al 88? Maar eigenlijk maakt de leeftijd niet zo veel uit: zo’n merkwaardige periode als nu heeft niemand van ons meegemaakt, vermoed ik. Misschien slechts bij benadering. Hebt u een periode meegemaakt die u aan de ‘coronatijd’ doet denken? Als ikzelf in de tijd terug ga, dan kom ik uit bij de staatsgreep in Polen (mijn geboorteland) in het jaar 1981. Generaal Jaruzelski wilde toen door draconische maatregelen de vrijheidsbeweging Solidariteit’(Solidarnosc) van Lech Walesa de kop indrukken. Vooral de bewegingsvrijheid was strikt ingeperkt. Thuis blijven was verplicht. Als je toch naar buiten kwam zag je patrouillerende politie of soldaten met pantserwagens of tanks. Hierin mankeert mogelijk het meest de associatie met de huidige periode. Het gevaar was toen zichtbaar, zelfs prominent opgesteld om af te schrikken. Onze tegenstander in 2020 is daarentegen onzichtbaar: ondanks een geweldige vooruitgang in de medische wetenschap zijn we niet in staat om hem op tijd te signaleren. Het minuscule virusje kan overal zijn… en toeslaan.
Dat laatste is natuurlijk niet helemaal waar. Juist daarom kon de overheid beschermende maatregelen nemen: vooral afstand houden en vaak handen wassen. In enkele uitzonderlijke situaties is het niet mogelijk om afstand te houden, denk maar aan de artsen en het verplegend personeel in het ziekenhuis – ja ook op de ‘corona’-afdeling. Priesters moeten ook weleens naar deze afdeling, voor de ziekenzalving. Ons gevoel is – heb ik ook van enkele collega’s mogen horen - dat we goed beschermd worden. Niet alleen een mondkapje en handschoenen worden gebruikt, maar ook een grote gezichtsbril en een eenmalig te gebruiken beschermend vest wordt ons aangemeten. Ondanks al die goede voorzorgsmaatregelen kreeg ik het toch even benauwd bij binnenkomst: ‘zal dit misschien mijn laatste pastorale activiteit worden…’ schoot er door mijn hoofd. Vervolgens was ik dankbaar dat ik daar, op dat moment, mocht zijn. De zieke bad goed mee. Het Onze Vader klonk nog heel duidelijk, ondanks de benauwdheid en een – geluiddempende – beademingskap. Daarom meende ik de zieke na afloop te kunnen bemoedigen met de woorden: ‘u kon nog zo krachtig bidden, ik denk dat u spoedig beter wordt’. ‘Nee, ik weet al dat ik doodga’ was het antwoord, met een blijk van dankbaarheid en overgave. Al de volgende dag werd dit bewaarheid. Op de gang heb ik de arts en de verpleegsters geprezen voor hun veeleisende werk en verzekerde hen van ons dagelijks gebed voor hen. Allemaal hebben ze een duim opgestoken met een dankbare glimlach van instemming. In de lift besefte ik, dat ik dat in andere tijden nooit zou durven zeggen, uit vrees uitgelachen te worden. In een schietgebed heb ik dan nog eens het leven van de zieken en ook mijn leven in Gods hand gelegd.
Enigszins opgelucht, maar ook dankbaar dat ik daar als priester zijnde mocht zijn, heb ik het ziekenhuis verlaten. Op weg naar huis peinsde ik nog steeds over het leven, ziekte en de dood. Als vanzelf kwamen de gedachten van de uitvaartmis van collega priester Hans van de Schepop opduiken, van enkele dagen eerder in de kerk van Soest. Een bijzondere viering was dat. Met weinig mensen vanwege de corona, maar de boodschap was er niet minder om geworden. Door de zelf gekozen teksten voor zijn uitvaartmis getuigde pastor van de Schepop groots van zijn overtuiging van een nieuw leven bij God, na de dood. Met name de schriftlezingen, 1 Kor. 15, 12-26 en Joh. 11.20-27, spraken zo nadrukkelijk over Jezus’ verrijzenis, dat ik opeens – kijkend naar de brandende paaskaars bij het altaar - meende alvast aan de Paaswake deel te nemen.
Het is mijn gestorven priestercollega mijns inziens goed gelukt om de deelnemers van zijn uitvaart wat vervroegd alvast richting Pasen te bewegen. Maar misschien toch niet te vervroegd! Van de Paasgedachte dienen we toch elke dag te leven, als Jezus leerlingen. Daar vinden we immers de kern van ons geloof: Jezus heeft de duisternis van de wereld (en ook van ons) overwonnen; Hij is het Licht. Dit licht moet echter steeds weer aangewakkerd en doorgegeven worden en dat is de taak (roeping) van Zijn leerlingen. Hoe kun je echter dit licht doorgeven in de coronatijd, een tijd van het afstand van elkaar houden? Heel simpel! Bellen, mailen, zwaaien, glimlachen enzovoort, veel kan nog wel! Wees creatief! Door fysieke afstand te bewaren hoeft men geenszins afstandelijk te doen. Wij mogen steeds weer beseffen: alles geven we allereerst met ons hart en niet met de hand. Moge het licht van Christus daarom vooral in ons hart blijven branden. Dat wens ik ieder van ons van harte toe.
Namens het parochiebestuur en het pastoraal team een Zalig Pasen.
Pastoor Joachim R. Skiba
Vandaag, zaterdag 4 april 2020, staat er in de Amersfoortse Courant / Algemeen Dagblad een interview die de Soester journalist Piet van Dijk gisteren met pastor Mauricio Meneses heeft gehouden over zijn rol in deze moeilijke tijd ter voorbereiding op het Paasfeest met veel mensen die strijden om in leven te kunnen blijven.
Het is een indrukwekkende bijdrage geworden die we met de bezoekers van onze website willen delen.
Rondom Pasen zullen er 2 vieringen worden verzorgd:
Beide vieringen kunt u beluisteren via onze website van Martha en Maria: Vieringen luisteren
Vanochtend heeft in besloten kring vanwege de Coronacrisis de uitvaartdienst van pastor Hans van de Schepop plaats gevonden in de HH Petrus en Pauluskerk in Soest. Celebrant was zijn collega en vriend pastor Wil Veldhuis. De viering stond in het teken van Pasen, het nieuwe leven. Geheel volgens de wensen van pastor Van de Schepop was de viering opgezet.
Zodra het mogelijk is om weer vieringen te organiseren zal een Herdenkingsviering worden georganiseerd.
FOTO-IMPRESSIE AFSCHEIDSVIERING 27 MAART 2020 IN PETRUS EN PAULUSKERK SOEST
FOTO-IMPRESSIE GILDE-AFSCHEID EN BEGELEIDING OP ZIJN TOCHT
Na afloop van de viering vond op het Kerkplein nog een speciaal gildeafscheid plaats. Hans werd volgens de rituelen en gebruiken van de gilden en schutterijen overvendeld als laatste afscheidsgroet. Dit gebeurde voordat zijn kist in de auto werd geplaatst. De kist met het lichaam van Hans werd geflankeerd door ouderman Kees Wantenaar en de huidige Gildekoning Frank Spijker.
Nadat Hans in de rouwauto was geplaatst ging de delegatie van het Soester gilde de rouwauto op het eerste deel van de tocht naar het crematorium vooruit en bracht ter hoogte van de RK begraafplaats een laatste groet.
In de Nicolaaskerk in Baarn is het een goede gewoonte om iedere week iets mee te nemen voor de voedselbank. Nu de vieringen niet doorgaan, blijven onze inzamelmanden leeg.
De eerste weken nadat de maatregelen van kracht werden, is de voedselbank geholpen door voorraden van restaurants. Maar dat was slechts tijdelijk. Ook de acties in supermarkten vinden geen doorgang, vandaar dat uw hulp hard nodig is. Wij willen u vragen om te zorgen dat onze manden alsnog gevuld worden. De kerk is regelmatig open. Misschien lukt het u om na het doen van uw boodschappen een ommetje te maken via de kerk? U vindt de manden in het portaal.
Namens iedereen die het zo hard nodig heeft: Dank u wel!
Hedenochtend, 23 maart 2020, is in het vaste geloof dat God hem heeft geroepen tot een nieuw leven, na een periode van afnemende gezondheid, in volle overgave van ons heengegaan, pastor Hans van de Schepop. Hij is 82 jaar geworden.
Vanwege de Coronacrisis zal in besloten kring van hem afscheid worden genomen. Een herdenkingsviering zal op een later moment plaats vinden. Hierna volgt een kort In Memoriam.
Hierbij treft u de rouwkaart aan van pastor Hans van de Schepop.
Op de site van het Aartsbisdom Utrecht vindt u de gedachtenis die door Kardinaal Eijk is verspreid onder de priesters, diakens en pastoraal werk(st)ers in het Aartsbisdom Utrecht.
CONDOLEANCES
Er is voor Hans een online condoleanceregister gemaakt waar u uw bericht, foto of andere bijdrage kunt leveren, te bezoeken via www.smorenburguitvaart.nl/condoleanceregister. Log in met code: 26EB4
--
IN MEMORIAM PASTOR HANS VAN DE SCHEPOP
Maandagochtend 23 maart is op 82-jarige leeftijd overleden pastor Johannes Gerardus Wilhelmus van de Schepop. In de periode 1998 tot aan zijn pensioen in 2002 was hij als pastoor verbonden aan de huidige Katholieke Willibrordgemeenschap in Soest en met name aangesteld voor de toenmalige Joanneskerk. Na zijn pensioen is hij in Soest blijven wonen en is tot het moment dat hij ziek werd, bijna 2 jaar geleden, als priester voor blijven gaan in liturgische vieringen in Soest en omgeving.
Hans kwam uit een echt katholiek gezin en is in Twello (gemeente Voorst) geboren. Al op jonge leeftijd was hij actief in de kerk en de laatste duw om naar het seminarie te gaan kwam toen een missionaris op school op bezoek kwam om zieltjes te winnen. Enkele maanden voor de start van het Tweede Vaticaans Concilie werd hij op 22 juli 1962 priester gewijd. Achtereenvolgens is hij kapelaan geweest in Harmelen en de H. Geestkerk in Doetinchem, en pastoor in de Verrijzeniskerk in Wageningen, de Mariakerk in Apeldoorn voordat hij in 1998 benoemd werd als pastoor van de Joanneskerk in Soest.
Hans was vooral een gemeenschapsman, die mensen aan zich wist te binden door te luisteren, ze te inspireren vanuit zijn visie hoe de christelijke boodschap in praktijk te brengen. Zijn preken kwamen uit zijn hart en deed hij altijd vanuit zijn hoofd en sloot daarmee aan het thema van de dag. Het was niet een man die op de voorgrond trad alhoewel zijn functie hem natuurlijk wel in die positie bracht.
Daarmee was hij een warme en vooral sympathieke Herder. Door zijn lengte en met zijn wilde haardos was Hans een persoon die mensen bij elkaar bracht.
Met zijn komst naar Soest voelde hij zich ook nauw verbonden met het plaatselijke Sint Aechten Schuttersgilde en ging vanaf 2000 ook indien mogelijk mee met de gildepelgrimages naar diverse bedevaartplaatsen in Europa. Tijdens deze gildereizen was hij een inspirerend voorganger tijdens de vieringen en een geïnteresseerde medepelgrim.
De uitvaart van Hans zal in besloten kring plaats vinden. Zodra er weer mogelijkheden zijn om samen te vieren zal er een herdenkingsdienst worden gehouden waarbij wordt stil gestaan bij het overlijden van Hans van de Schepop.
Een unieke man is heen gegaan.
René van Hal
----
‘We kunnen allemaal in één kamer samenkomen’, schreef de Amerikaanse kardinaal in een artikel in de Vaticaanse krant L’Osservatore Romano. ‘Eerst spreken we een lofpsalm uit, daarna vragen we elkaar om vergeving.’ Dit kan met woorden of door een gebaar van de echtgenoten en de kinderen. Vervolgens kunnen we het zondagsevangelie lezen en een gebed uitspreken waarin onze zorg en betrokkenheid voor ons gezin, voor onze dierbaren, voor kerk en wereld worden uitgedrukt. En tot slot kunnen we onze familie en alle families die we kennen toevertrouwen aan de bescherming van Maria. ‘
Kardinaal Farrell is van mening dat elk christelijk gezin dit met weinig moeite kan doen. Het is belangrijk om daarbij Jezus ‘woorden serieus te nemen dat hij aanwezig is waar “twee of drie” samenkomen in zijn naam (vgl. Mt 18,20). ‘En waarom zouden we niet eens proberen een wat grotere kleine gemeenschap te vormen? Verschillende families zouden zich kunnen aansluiten door op zondag samen bidden via Skype of andere audio- of videoverbindingen. ‘We kunnen onze kinderen bijvoorbeeld om de beurt de teksten laten lezen.’
Kardinaal Farrell is van mening dat de ‘enigszins vreemde tijd’ van isolatie en quarantaine een goede gelegenheid is ‘om de rijkdom en gave van onze huiskerken te herontdekken’. En hij citeert uit de brief van paus Franciscus Amoris Laetitia : “De aanwezigheid van de Heer kan beleefd worden in de concrete familie met al haar lijden, worstelingen, vreugden en dagelijkse strijd.” (Nr. 315)
(vaticaan nieuws – sk)
beeld:©https:AdobeStock_138144620.jpeg/
Beste medeparochianen en andere betrokkenen,
Sinds een week ligt heel onze maatschappij overhoop. Een onbekend virus heeft kans gezien om ons te verwarren en te verlammen. Het effect daarvan is merkbaar in het dagelijks leven van iedereen. Je hoeft alleen maar naar buiten te kijken om te zien dat er minder verkeer is dan gewoonlijk. Maar het is veel ingrijpender dan de autoloze zondag destijds. Want juist ook binnen, achter de voordeur van elk huis, is er iets veranderd. Sommige gezinnen zijn compleet stilgezet, hebben geen werk meer en maken zich zorgen over hun inkomen en hun toekomst. Anderen lopen juist vele stapjes harder. Ouderen vereenzamen en steeds meer mensen kennen iemand over wie ze zich ernstige zorgen maken. Het wordt door de toenemende aanscherping van maatregelen daarbij steeds moeilijker om spontaan iemand te hulp te schieten. Er is veel dat we opnieuw moeten uitvinden. We hebben elkaar daarvoor nodig.
Misschien kan het beeld van de kerk als Lichaam van Christus ons daarbij helpen. Paulus schrijft in de eerste Korinthebrief: ‘Wanneer één lichaamsdeel pijn lijdt, lijden alle andere mee; wanneer één lichaamsdeel met respect behandeld wordt delen alle andere in die vreugde. Welnu, u bent het lichaam van Christus en ieder van u maakt daar deel van uit. (I Kor. 12, 26-27) Die verbondenheid in dat ene Lichaam verandert gelukkig niet nu wij niet meer samen kunnen komen bij elkaar thuis en in onze kerkgebouwen. We leven met elkaar mee en blijven delen in elkaars vreugde en verdriet. We moeten daar wel nieuwe wegen voor vinden. In de verschillende locaties hebben we al mooie initiatieven zien opkomen. Er ontstaan gebedscirkels, vieringen worden uitgezonden zodat we toch thuis kunnen meevieren, mensen bellen elkaar of koken wat extra. We hopen daarbij te leren van elkaars ervaringen en langzaam te groeien in nieuwe functies binnen dat ene Lichaam van Christus. Wat we zeker kunnen weten is dat Jezus ons hoofd blijft. Dat mag ons hoop geven op weg naar Pasen.
We wensen u veel sterkte toe in deze ingewikkelde tijden. Wij blijven voor u bereikbaar via telefoon, mail, de website en Facebook.
Met vriendelijke groet,
Het pastoraal team
Wij zouden u willen vragen heel goed de berichtgeving via de website te volgen.
Voor Amersfoort is dat: www.katholiekamersfoort.nl
Voor de parochie Martha en Maria is dat:marthamaria.nl
De doordeweekse viering kunt u beluisteren op: https://marthamaria.nl/vieringen/vieringen-luisteren/
De weekendvieringen kunt u meevieren op:
https://www.facebook.com/FatherRoderick
Voor Pasen zal pastoor Skiba een overweging uitspreken die te beluisteren is via de website.